Dat klink heel erg ingewikkeld en moeilijk (Shell schijnt er heel erg goed in te zijn, behalve met het scenario dat de samenleving de brandstoffen uit de hel (kolen, olie, gas) wil vervangen door brandstoffen uit de hemel (zon, water, wind)^[1]). Tegelijkertijd doen we het allemaal voortdurend. Ik moet thuis bijvoorbeeld rekening houden met brand en dus heb ik rookmelders opgehangen, heb ik op elke verdieping een brandblusser staan, en weten we wat we moeten doen als er brand is. Hartstikke scenarioplanning.

Bij scenarioplanning stel je jezelf voor elk scenario drie vragen:

1.     Hoe zorg ik er voor dat ik op tijd door heb dat het scenario zich voor gaat doen? Bij mij thuis zijn dat de rookmelders, bij bedrijfsmatige scenario’s kun je data-analyses doen, kranten lezen, trends analyseren en dergelijke.

2.     Wat wil ik al gedaan hebben als het scenario zich voordoet? Bij mij thuis is dat brandblussers en blusdekens kopen en plaatsen, bij andere scenario’s horen andere maatregelen.

3.     Wat moet ik doen als het scenario zich voordoet? Ik heb daar thuis over nagedacht, wij hebben een soort plan daarvoor.

Bedrijfsmatig doen we al aan scenarioplanning, denk maar aan disaster-recovery. Maar we houden onvoldoende rekening met andere risico’s, zoals corona en zijn economische gevolgen. De economist publiceerde in december “The World in 2021”, met tien trends om het komende jaar in de gaten te houden. Ik noem er een paar. De kloof tussen sterke en zwakke bedrijven zal groter worden. Werknemers en klanten eisen van bedrijven dat ze standpunten innemen over heikele onderwerpen, zoals klimaatverandering en Black Lives Matter (zwarte Piet!). We gaan zakelijk en privé veel minder reizen naar het buitenland. En de laatste: het komende jaar belooft bijzonder onvoorspelbaar te worden.

Zijn dat de belangrijkste veranderingen voor 2021? Nee, vast niet. Gaat dat allemaal gebeuren? Nee, vast niet. Maar je kunt natuurlijk wel elk van die scenario’s een beetje verder uitwerken. Wat betekent zo’n scenario voor jouw onderneming? En wat is, per scenario, het antwoord op die drie vragen? Welke scenario’s zien we verder nog, specifiek voor ons? En wat doen we, ook een erg scenario, als we verrast worden door een scenario dat we niet hebben voorzien?

Juist in een wereld die zo aan verandering onderhevig is als de onze, is vooruitkijken cruciaal. Niet door proberen de toekomst te voorspellen, maar door rekening te houden met verschillende scenario’s. 

[1] De terminologie is van Thomas Friedman