DIGITALE TRANSFORMATIE
Een eenvoudige, effectieve digitale strategie, kan dat?
De wereld en onze omgeving maken een ongekende digitale transformatie door. Nieuwe technologieën, inventief gebruik van steeds meer data en de dominantie van internet-platformen veroorzaken ingrijpende veranderingen.
Klanten en stakeholders zijn gewend aan (onder andere!) de eenvoud van Apple, de inhoudelijke rijkdom van Youtube en Netflix, de intelligentie van Amazon en het persoonlijke van Facebook, en dat verwachten ze van iedereen, maar dan met Europese privacy-garanties en Coolblue-achtige klantervaringen.
Ondernemingen hebben geen keus, ze moeten zelf een digitale transformatie doormaken, die past bij de onderneming. Digitale transformatie gaat niet over IT, maar over het herpositioneren van de onderneming in een veranderde wereld en over expliciete besluiten over het doorvoeren van (al of niet) ingrijpende veranderingen in de bedrijfsvoering. Dat is zo fundamenteel, dat je het niet aan complexiteit ten onder mag laten gaan. Geen dikke rapporten, maar kernachtige principes en goed begrepen richting en besluiten.
Koersvast?
Al sinds de Titanic weten we dat koersvast gevaarlijk is. Natuurlijk is ad hoc en wispelturig ook niet goed. De gulden middenweg: een duidelijke richting, goed vooruitkijken en bijsturen met verstand. Kortcyclisch sturen op basis van een duidelijke en expliciete richting. Strategisch wendbaar. Juist in een tijd van enorme veranderingen.
De wet van Moore
Gordon Moore was een van de oprichters van Intel. In 1963 voorspelde hij dat de verwerkingssnelheid van chips elk jaar zou verdubbelen tegen gelijkblijvende kosten. Iets later maakte hij daar één keer in de twee jaar van. Die laatste uitspraak staat bekend als de wet van Moore en die voorspelling is al 56 jaar uitgekomen. 56 jaar! Dat zijn al 28 verdubbelingen. Zo’n reeks verdubbelingen heet exponentiële groei, en dat gaat heel erg hard: 1, 2, 4, 8, 16…
Het effect daarvan is groot.
Omdat we chips op steeds meer plaatsen gebruiken, wordt alles sneller, beter, kleiner, slimmer, goedkoper, opener en eenvoudiger. 32, 64, 128, 256, 512…
De groei van het tweede rijtje is/lijkt spectaculair veel indrukwekkender dan die van het eerste rijtje. Het bijzondere aan exponentiële groei is dat groei in de toekomst ontzettend veel sneller gaat dan in het verleden. Kijk maar: 1024, 2048, 4096, 8192, 16.384…
En dan hebben we nog maar veertien verdubbelingen gehad. De chip heeft er al 28 achter de rug. Tegelijk met de eerste chip kwam de Volkswagen Kever op de markt. Als die zich met dezelfde snelheid had ontwikkeld als de chip, had een Volkswagen Kever nu 450.000 kilometer per uur gereden, reed hij 9 miljoen kilometer op één liter en kostte hij vier cent. De progressie van de chip is onvoorstelbaar, en als we iets van het verleden kunnen leren, dan is het wel: you ain’t seen nothing yet! Sensoren kunnen tegenwoordig heel goed zien, horen en voelen, en ze kunnen steeds beter proeven en ruiken. Nog even en we kunnen alles in onze omgeving voorzien van vijf zintuigen, intelligentie (door kunstmatige intelligentie) en handelend vermogen (door robottechnologie). We staan aan de vooravond van ingrijpende veranderingen, en de enige keus die je hebt, is of je het als een bedreiging ziet of als een kans. Partnerschap (tussen collega’s en tussen ondernemingen) en vakmanschap worden belangrijker dan ooit.
Het verhaal gaat dat de uitvinder van het schaakspel aan zijn opdrachtgever/vorst rijstkorrels vroeg: op het eerste veld van het schaakbord één korrel, op het tweede veld twee, op het derde veld vier en op het vierde veld acht, steeds verdubbelend, net als de getallen hiervoor. De vorst moest lachen en zei dat hij wel wat meer mocht vragen, maar hij bleef bij zijn vraag. Ergens op de helft van het schaakbord moest al de hele wereldgraanproductie van een jaar op één veldje worden gelegd, en toen moest de tweede helft van het schaakbord nog komen, met onoverzienbare verdubbelingen. Volgens de legende kreeg de uitvinder de doodstraf. Er is een uitdrukking die over onze tijd gaat: we zijn op de tweede helft van het schaakbord gekomen – we zijn aangekomen in de tijd van de onoverzienbare verdubbelingen. Om te overleven of om succesvol te zijn moeten ondernemingen zichzelf steeds opnieuw uitvinden, niet om de ontwikkelingen voor te blijven, maar om ze optimaal te gebruiken.
Digitale transformatie
Een digitaal vruchtbare onderneming is wendbaar en heeft zich voldoende ontwikkeld op elf aspecten, niet noodzakelijk op elk gebied even ingrijpend. De opdracht is dus elfledig:
Visie
Onderhoud een eigentijdse en actuele visie. Deze tijd vraagt van ondernemingen dat ze zichzelf blijven, en tegelijkertijd zichzelf voortdurend opnieuw uitvinden. Dat vergt visionair en daadkrachtig leiderschap. Belangrijke keuzes zijn expliciet en niet impliciet.
Executie
Stuur kortcyclisch. De onderneming stuurt kortcyclisch en reageert adequaat en direct op veranderingen in de omgeving.
Klanten
Verras je klant. De onderneming kent (de behoeften van) zijn klanten zo goed dat hij zijn klanten daadwerkelijk kan verrassen met nieuwe service en/of nieuwe producten en diensten.
Waarde
Creëer digitale business-modellen voor duurzame business-waarde. De onderneming voert nieuwe waardemodellen voor klanten en nieuwe verdienmodellen (naast elkaar) in.
Samenwerking
Vind passende werkwijzen. De onderneming kent verschillende samenwerkingsstijlen en vindt steeds nieuwe manieren van werken, naast of in plaats van oude werkwijzen.
Partners
Beweeg behendig in je ecosysteem. De onderneming acteert in wisselende netwerken en ecosystemen en werkt op wisselende manieren samen met wisselende partijen, maar vooral: de samenwerking met andere partijen is wendbaar.
Innovatie
Organiseer innovatievermogen. De onderneming genereert veel verschillende nieuwe, creatieve ideeën, waarvan er een aantal daadwerkelijk leidt fundamentele vernieuwing.
Technologie
Maak optimaal gebruik van nieuwe technologieën. De onderneming weet wat er allemaal mogelijk is op het gebied van technologie. Zonder zelf nieuwe technologieën uit te vinden, zet de organisatie nieuwe technologieën in om zichzelf (ingrijpend) te verbeteren.
Data
Word een data-driven onderneming. De onderneming zet in alle facetten van de organisatie data in.
Mensen
Heb een moderne, eigentijdse workforce. Alle medewerkers van de onderneming, in dienst of in de crowd, beschikken over de vaardigheden die de organisatie nodig heeft.
Verandering
Word steeds beter. De onderneming verandert voortdurend en is overal bezig met verbetering.
Heldere analyse, heldere taal en heldere aanbevelingen die goed communiceerbaar zijn.
Niet alleen gehoord hoe het niet moet, maar ook hoe het dan wel kan. Positieve insteek maar vooral deskundig en betrokken. Inhoudelijk goed. Presentatie aan het bestuur werd door allen als duidelijk en onderhoudend ervaren.