Philips Lighting is ook nog heel erg winstgevend. Maar, zegt bestuursvoorzitter Frans van Houten, Philips is primair een innoverend bedrijf en je kunt tegenwoordig meer innovatie kwijt in software dan in hardware. En dus kiezen we voor Healthcare, want dat draait om data en dataverwerking. Het vergt lef om zo’n duidelijke keuze te maken. Maar soms is dat nodig en tegenwoordig steeds vaker.

Lego is tegenwoordig een van de meest innovatieve bedrijven ter wereld. Het bedrijf had het heel erg moeilijk met de komst van de gameboy, maar heeft na een aantal moeilijke jaren de koers drastische verlegd. Lego organiseerde sociale innovatie, waarbij het veel mensen binnen Lego, maar ook veel mensen buiten Lego (vooral klanten) stimuleerde om bij te dragen aan vernieuwing. Dat leidde tot nieuwe bouwdozen (Yellow Submarine!), maar ook nieuwe producten als Lego Mindstorms, Lego games en Lego films. De omzet van Lego verdubbelde in vijf jaar en de winst vervijfvoudigde zelfs in die tijd. Innovatie gaat niet zozeer om Research & Development, maar om sociale innovatie. Innovatievermogen.

Bij modehuis Zara hebben ze in elke winkel in elk kledingstuk een RFID-chip zitten. Zo weten ze precies hoe die kleding beweegt in de winkel en dus weten ze precies welke kleding wel/niet wordt gepast en wel/niet wordt gekocht, gesorteerd op maat, tijd van de dag en gerelateerd aan allerlei externe factoren. De strategie van Zara is gebaseerd op voortdurende aanpassing van het assortiment. En nieuwe technologieën bieden dan hele mooie nieuwe mogelijkheden.

Moet je dan groot zijn om te innoveren? Welnee! Vlak na de introductie van de iPad heeft een Australisch restaurant de menukaart vervangen door een iPad. Daar kan je nog steeds het menu op bekijken, maar je kunt per gerecht ook gemakkelijk doorklikken naar informatie over de ingrediënten, passende wijnen, eetervaringen van eerdere bezoekers en nog meer. Je hoeft geen ober meer te roepen, bestellen gaat via de iPad. Als een gerecht op is, wordt het ook echt van de kaart gehaald. Ook voor de koks in de keuken is het handig. Die kunnen per direct lezen wat klanten van de gerechten vinden en desnoods onmiddellijk veranderingen aanbrengen. Op de één of andere manier was het een ingrijpende verandering, maar eigenlijk hebben ze bij dat restaurant niks nieuws bedacht. En toch was het resultaat zo innovatief dat het de hele wereld over ging en het restaurant maandenlang elke dag helemaal vol zat. Innoveren is makkelijker dan je denkt. Een beetje creativiteit kan al leiden tot innovatie.

De omzet van V&D daalt al sinds 2010. In reactie daarop wil V&D vooral bezuinigen. De huren en de salarissen moeten omlaag, en het aantal personeelsleden moet omlaag. Maar ze lijken twee vragen te vergeten: hoe krijgen we de omzet weer omhoog en hoe krijgen we meer mensen vaker in onze (stenen en digitale) winkels. In 2015 ging V&D failliet.

We leven in een turbulente tijd. Daar kan je op twee manieren op reageren. Op de V&D-manier: Verouderen & Doormodderen. Met fatale gevolgen. Of tegengesteld: Vernieuwen & Dare-to-challenge. In die tweede variant is het nodig om zo nu en dan van richting te veranderen en te innoveren. Innovatie kun je niet organiseren, maar (sociaal) innovatievermogen wel. Er komen bijna elke dag nieuwe technologieën bij, die wachten op nieuwe inventieve toepassingen. En daar hoef je helemaal niet groot voor te zijn.

Uit de innovatiemonitor van de Erasmus Universiteit blijkt keer op keer dat we op het gebied van sociale innovatie in Nederland nog veel te winnen hebben. Iedereen moet innoveren, maar vooral: Iedereen kan innoveren.